بررسی کمّی تأثیر خشک سالی بر عملکرد محصول جو در آذربایجان شرقی به روش رگرسیونی چندمتغیره

متغیرهای آب و هوایی به ویژه بارندگی در سال زراعی نقش اصلی را در پیش بینی عملکرد محصول ایفا می کنند. هدف از این تحقیق تخمین عملکرد محصول با استفاده از پارامترهای هواشناسی و شاخص های خشک سالی به روش کلاسیک بود. برای رسیدن به این هدف در ابتدا ده پارامتر هواشناسی و دوازده شاخص خشک سالی در ایستگاه های تبریز و میانه از نظر نرمال بودن و هم راستایی سنجش شدند. سپس تحلیل هم بستگی یک و چندمتغیره بین عملکرد محصول جو با پارامترهای هواشناسی و شاخص های خشک سالی انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که از بین شاخص های مطالعه شده، شاخص های نگوین، ترانسو تغییر یافته، استاندارد شده بارش 24 ماهه و ناهنجاری بارش بیشترین اثر را بر عملکرد دارند. هم چنین مشخص شد که برای پیش بینی عملکرد محصول، مدل های چندمتغیره بسیار بهتر از مدل های یک متغیره می باشند. در نهایت روابط به دست آمده در این تحقیق براساس شاخص های آماریr و rmse و mbeرتبه بندی شدند که رابطه چند متغیره بین پارامترهای متوسط سرعت باد، بارش، مجموع دمای بیش از 10 درجه، تعداد ساعات آفتابی، شاخص نگوین و عملکرد جو دیم در میانه با دوره آماری 17 سال بهترین مدل شناخته شد. در این رابطه پارامترهای سرعت متوسط باد و شاخص خشک سالی نگوین با داشتن ضرایب بزرگ تری نسبت به بقیه پارامترها بیشترین اثر را بر عملکرد دارا می باشند.